Yangın alarm ve ihbar sistemleri, olası bir yangın durumunun henüz başlangıcı sırasında algılanıp çeşitli uyarıcılar ile insanları bu durumdan haberdar etmeye yarayan sistemlerin genel adıdır. Bir yapı içerisinde kullanılması gereken tüm zayıf akım sistemlerinin belki de en önemlisi yangın alarm ve ihbar sistemleridir.
Yangın alarm sistemleri temel olarak şu bileşenlerden oluşur;
Ortamdaki yangın durumunu henüz başlangıç aşamasında iken algılayabilecek dedektörler (optik duman dedektörü, ısı dedektörü, kombine dedektör, gaz dedektörü, ışın tipi dedektör vb.)
Yangın durumunun gözle görülmesi durumunda insanların el ile ihbar sistemini aktif etmesine imkân veren yangın butonları
Alarm durumunda sesli ve görsel bir şekilde insanların uyarılmasını sağlayan siren ve flaşörler
Yangın durumunda farklı bir sistem ile etkileşime geçmek ve bu sistemleri çalıştırmak ya da durdurmak için kullanılan I/O (giriş / çıkış) modülleri
Tüm bu sistemi kontrol eden ve yöneten kontrol panelleri.
Yangın Alarm sistemlerinin sağlıklı bir şekilde çalışması ve görevini yerine getirmesi direkt olarak insan hayatına etki ettiğinden, belirli standartlarda üretilmesi gerekmektedir. Bir yangın alarm sisteminin gerekli standartlarda üretildiği, sahip olduğu sertifikalardan anlaşılabilmektedir. Bu sertifikalar bağımsız kuruluşlar ve akredite laboratuvarları tarafından test edilerek verilmektedir. Ülkemiz, Avrupa Birliği tarafından belirlenmiş olan Yangın algılama ve ihbar sistemleri için hazırlanmış EN54 başlığı altındaki kalite standartlarına tabidir.
Yangın algılama sistemleri, çalışma şekli ve fonksiyonelliği açısından iki farklı türde üretilmektedir. Bunlardan bir tanesi Adresli diğeri de Konvansiyonel tipte yangın alarm sistemleridir.
Adresli yangın alarm sistemleri; özellikle orta ve büyük tipte işletme veya yapılar için, yangının nereden geldiğini noktasal bazda belirleyebilmek için kullanılır. Bu tip büyük boyutlardaki yapılarda, yangının hangi dedektör veya detektörlerden geldiğini hızlı bir şekilde belirlemek ve buna uygun aksiyon almak hayati önem taşır. Adresli yangın alarm sistemlerinin en temel özelliği; sistemde kullanılan tüm bileşenlerin her birinin özel bir adrese sahip olması ve ana kontrol paneli ile devamlı haberleşiyor olmasıdır. Bu sayede sistemde tüm dedektörlerin anlık durumu ile ilgili bilgi alınabilir. Fonksiyonellik açısından da adresli yangın alarm sistemleri, konvansiyonel ürünlere göre çok daha esnektir ve farklı senaryolar ile sistem tasarlamaya imkân verir.
Konvansiyonel yangın alarm sistemleri; adresli sistemler kadar esnek bir projelendirme imkanına sahip olmasalar da hem uygun maliyetleri hem de kolay kurulum ve kullanımları sayesinde özellikle daha ufak yapılarda tercih edilmektedir. Sistem dedektör bazında değil bölge (zone) bazında uyarı verir.
